Đọt bí mùa thương

Chú tôi ở xa về quê, nhà khá giả chẳng thiếu thức gì, ấy vậy mà khi nhìn vào mâm cơm mạ tôi chuẩn bị, chú cứ say sưa gắp lia lịa. Bỏ qua thịt thà gà cá mạ tôi cất công làm, chú chỉ chăm chăm vào đĩa đọt bí xào.

Những đọt bí múp máp nhanh chóng biến mất khỏi đĩa, mấy bông bí cùng mấy lát bí non cũng ra đi trong tích tắc. Mạ tôi tủm tỉm cười, “bữa sau tui không nấu đọt bí nữa, chú ăn quên cả nói chuyện”… Ấy là nói cho vui. Bữa cơm hôm sau mạ cho chú ngẩn tò te trước nào là đọt bí xào, bí luộc chấm nước mắm gừng, rồi canh bông bí thơm lừng mùi ruốc. Tôi ngán quá mà không dám nói, đành bấm bụng gắp gắp cho mau qua bữa.

Chả là riết từ tháng giêng tới giờ, hầu như ngày nào mạ tôi cũng tỉ mẩn lột nào bông bí, nào đọt bí cho cả nhà thưởng thức. Mấy bữa đầu ăn ngon chi lạ, bông bí ngọt ơi là ngọt, đọt bí thì nhánh nào nhánh ấy non, mọng, giòn nhai cực đã. Lâu lâu gặp mấy lát bí non (chút xíu xiu như ly trà, mạ hái ăn vì có để chúng cũng hỏng) nhai rồm rộm thật thích. Đọt bí xào, nấu canh, bông bí bọc chả chiên, luộc, bí non luộc chấm tương… đủ thứ. Ấy mà chỉ sau vài tuần, tôi bắt đầu ngán. Vậy mà vẫn ăn, ăn vì nó sạch (nhà trồng mà), nó ngon (nhưng ngon riết cũng ngán), và nhất là nó do mạ tôi tỉ mẩn lột.

Đọt bí, bông bí hái khá khó chịu, vì lông chúng nó rất xót và ngứa, vậy mà mạ tôi cứ loay hoay suốt trong đám bí chỉ để cắt vài đọt to to. Cắt chúng xong lại phải lột, lột cẩn thận, lột từ tốn sao cho không còn vỏ xơ nào bên ngoài. Vì con gái của mạ chẳng giống mạ chút nào nên lần nào lột đọt bí tôi cũng bị la “Của ngon đem tới người phàm”. Thế là, mạ ẵm hết phần đọt bí còn lại, để tôi ngồi một bên vừa hóng vừa khen mạ điệu nghệ.

Bây giờ ở quê bí đã vào cuối vụ, đọt bí ít múp máp hẳn đi, xơ nhiều lên. Mạ tôi cố vớt vát lại những bông bí, những đọt bí để xào nấu, bà cũng mạnh tay cho nhiều dầu hơn vào món ăn vì biết chúng không còn non như trước. Tính chắt chiu của mạ sao hay thế không biết, chắt chiu đúng lúc, thêm dầu đúng lúc, thức ăn cuối mùa từ vị dai khó nhằn trở nên mọng, mềm đúng điệu.

“Than vãn cho hung vô, tới giờ thèm không có một cọng!”. Mạ hay la tôi như vậy khi tôi ỏng eo đòi cá đòi thịt trong bữa cơm đọt bí ê hề. Bây giờ cuối mùa tôi mới thấy yêu vạt bí sát hông nhà, cái gì sắp vụt mất khỏi lòng bàn tay mới thấy quý.

Mai Huế
(Theo Báo Thừa Thiên Huế)