Sen tàn lại nhớ ngó sen

Người xưa có câu truyền miệng “Nam không thể thiếu hẹ, nữ không thể thiếu ngó sen”. Hẹ thì đi chợ nào phía bắc sông Bồ đều có, những nhiều nhất phải nhắc đến chợ Sịa (Quảng Điền).

Ngó sen thì Huế nổi tiếng xưa nay, được trồng khắp các hồ Nội thành, hồ Tĩnh Tâm, khắp các lăng tẩm đem lại cảm giác thơi thới cho những bước chân du khách. Ở Huế sen được trồng rất nhiều, không những thế, sen Huế thường có những đặc tính mà những nơi khác khó bì được, như hạt sen thì thơm và bùi hơn, ngó sen thì ngọt và thơm hơn. Chính vì vậy ở Huế sen được dùng vào những món ăn rất nhiều, từ ngó sen, hạt sen, lá sen, tất cả đều được biến tấu vào những món ăn hấp dẫn và đặc trưng của xứ thần kinh.

Gỏi ngó sen lưỡi heo

Cuối hạ tháng bảy đầu thu tháng tám, đang mùa sen tàn, ngoài chợ bắt đầu bán ngó sen, đó cũng là lúc các mẹ, các chị nhắc nhau “ngó sen giòn mát mịn làn da”…

Vì sao “không thể thiếu ngó sen”? Chỉ đơn giản là vì ngó sen là món tuyệt vời để bồi bổ cơ thể cho nữ giới, nhất là dùng ngó sen nấu cháo. Có nhiều cách nấu cháo ngó sen, đơn giản nhất là lấy ngó sen già còn tươi, rửa sạch, thái nhỏ, nấu với gạo tẻ thành cháo, cho đường kính trắng vào ăn. Xưa nay, để tôn thêm nhan sắc, chị em vẫn làm các món nước ép ngó sen, súp ngó sen, sinh tố ngó sen – nước mía, si rô nho-ngó sen, nước khoai tây – ngó sen… giúp cho chị em giảm cân, nhuần tươi nét mặt…

Lạ một điều, đa phần các món từ ngó sen, không chỉ riêng dành cho giới nữ, mà lại là các thức rất khoái khẩu cho cánh đàn ông nhâm nhi. Thử nhắc qua vài món: ngó sen nộm tai heo, ngó sen xào thịt bò, ngó sen gân bò chua ngọt, ngó sen nộm chân gà… thì tất tần tật là món rất hao bia tốn rượu của quý ông.

Một món ăn mang đậm chất Huế, mỗi khi nhắc đến món ngó sen xào thịt heo nhiều người lại nhớ sự tinh tế nơi mâm cơm trong ngày đầu thu xưa. Thịt heo nạc mua về rửa sạch thái lát mỏng, ướp với một ít nước mắm, hạt nêm cho thấm. Cà rốt gọt vỏ thái sợi, hành lá rửa sạch cắt khúc, tỏi bóc vỏ băm nhỏ. Ngó sen rửa sạch, cắt khúc ngắn cỡ ngón tay rồi ngâm trong nước cốt chanh pha loãng cho ngó sen được trắng, sau đó rửa sạch lại để ráo nước. Cho dầu ăn vào chảo đun nóng, thêm tỏi vào xào thơm, tiếp đó cho thịt vào xào ở lửa lớn cho chín tới, nêm thêm một ít hạt tiêu rồi trút thịt ra bát. Dùng chảo vừa xào thịt cho cà rốt vào xào chín. Sau đó thêm ngó sen vào đảo chung. Trút thịt đã xào vào đảo nhanh tay rồi nêm lại gia vị cho vừa ăn. Cuối cùng cho hành lá vào đảo đều. Thịt heo xào ngó sen với cách chế biến đơn giản mà vẫn giữ được độ giòn ngọt thơm ngon của ngó sen, vị mềm ngọt của thịt.

Một món khác mấy ông rất mê mà các chị cũng rất khoái, là gỏi ngó sen lưỡi heo. Lưỡi heo mua về cạo hết phần nhớt và rửa sạch với nước muối pha loãng, chần qua nước sôi rồi vớt ra, dùng dao lột hết phấn trắng của lưỡi. Bắc nồi nước sôi có pha chút muối, sả, gừng rồi cho lưỡi heo vào luộc, khi chín vớt ra, cắt miếng vừa ăn. Ngó sen rửa sạch, tước sợi, trộn muối, đường, giấm ăn rồi để khoảng nửa giờ, sau đó dùng tay vắt ráo nước. Giã tỏi ớt pha nước mắm chanh đường sao cho có vị chua ngọt. Dùng chảo cho lưỡi heo, ngó sen, cà rốt thái sợi, rưới nước mắm vừa pha vào; thêm ớt bột, rau thơm, rau quế trộn đều rồi cho ra đĩa. Gỏi ngó sen lưỡi heo giòn mát hòa quyện với mùi rau quế, rau thơm, vị nồng cay của ớt, chắc chắn cả nhà sẽ suýt xoa…

Ăn mấy món này thì ông gắp cho bà, bà gắp cho ông. Thì ra trời đất khéo thu xếp, món này vừa để bổ dưỡng cho các chị, vừa để các chị khéo dỗ các anh… Ấm êm, dấu yêu gia đình nhiều khi cũng chỉ cần một chút ngó sen dân dã rứa thôi…

Vũ Cầm
(Theo Báo Thừa Thiên Huế)