Văn hóa Huế | Homepage

Ngọt ngào đường bát

🕔18.Jun 2018

Khi những cơn gió lạnh ngày càng thưa dần thì tới mùa đạp mía, nấu đường mà người Quảng Nam gọi là mùa làm đường. Đây là mùa bận rộn nhất của người nông dân ở các vùng trồng mía Quảng Nam.

Ngọt ngào đường bát

“Biết em từ thuở trong nôi/ Ru em không nín anh “đôi” cục đường/ Bây chừ em nói không thương/ Một hai ba bốn trả cục đường lại cho anh”.

Câu hát ru ni không biết chỉ có ở quê tôi hay nhiều nơi khác cũng biết. Tôi thì thuộc và nhớ mãi bởi trong câu hát kể chuyện về cục đường có chút ngọt ngào và chút bùi ngùi. Đường bát là sản phẩm truyền thống làm từ cây mía ở Quảng Nam. Theo một người bạn hồi sinh viên của tôi thì ở vùng quê Quảng Nam, từ miền đồng bằng lên trung du hay trải dọc theo hai con sông Vu Gia và Thu Bồn đất phù sa màu mỡ là nơi thích hợp trồng nhiều loại cây, trong đó có cây mía.

Khi những cơn gió lạnh ngày càng thưa dần thì tới mùa đạp mía, nấu đường mà người Quảng Nam gọi là mùa làm đường. Đây là mùa bận rộn nhất của người nông dân ở các vùng trồng mía Quảng Nam.

Rồi những cặp đường bát theo những chuyến xe ra Bắc vào Nam, đến cả những vùng quê xa ngái như quê tôi bên phá Tam Giang xứ Huế. Mà đường bát hồi đó không phải là của hiếm nhưng cũng quý. Thấy trong đôi triêng gióng của mạ có cặp đường bát là biết sắp đến ngày rằm lớn, sắp được ăn chè.

Hồi nhỏ ở làng chỉ biết ăn chè đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ nhưng nhiều nhất là chè nếp. Tết Đoan ngọ mới được ăn chè kê, rồi Tết Nguyên đán mới được ăn chè đậu xanh đánh. Còn chè hột sen thì chỉ nghe qua câu ca: “Thương chồng nấu cháo le le/ Nấu canh bông lý, nấu chè hột sen”.

Nghe thôi chứ không được thấy, được ăn. Lên phố rồi mới biết hương vị của chè hột sen. Chừ thì chè hột sen đã phổ biến từ phố về quê. Tất nhiên chè hột sen nấu bằng đường phèn kết tinh thì phải ngon rồi, nhưng thiệt lạ là tôi vẫn thèm hương vị của những chén chè đậu nấu với đường bát ngày xưa.

Ngày mùa, mạ mua sẵn cặp đường cất trong cụi bếp để khi dùng nấu chè, khi cạo ra cuốn với bánh tráng nhúng nước để ba và mấy người bạn gặt ăn bữa lỡ… Lại nhớ mấy bận xã tổ chức đá banh.

Khi mô đội banh của Chi hội tôi cũng gánh theo một thùng nước chè xanh với một thau chanh dầm đường. Nghỉ giữa trận, mấy chú cầu thủ được bồi dưỡng mấy miếng chanh đường để thêm sức mà đá cho hay. Bọn con nít chúng tôi đứng coi thèm rệu nước miếng và ước ao lớn mau để được đi đá banh.

Mà nói đến đường đen là nhớ kẹo cau, món quà vặt quen thuộc một thời của trẻ con làng quê. Đơn giản là bởi nó rẻ, dễ làm, dễ ăn. Hồi nhỏ tôi cũng có cái thú đi coi đổ kẹo cau. Người đổ kẹo là bác Nuôi hàng xóm. Ba, bốn bánh đường đen được chặt thành từng cục, thêm ít gừng rồi thổi củi nấu lên cho đến khi nào nó dẻo ra mà theo cách gọi của bác Nuôi là đường đã tới, xong vắt lên cái chạc ba treo ở cột nhà mà đập.

Đập liên tục đến khi nào đường kết dính với nhau, trắng ra thì đem xuống bỏ vào cái mẹt bột sắn để cho kẹo khỏi chảy nước rồi cắt ra thành từng cái kẹo một. Kẹo cau ăn ngon nhất khi còn nóng bởi lúc đó viên kẹo còn dẻo, mềm, để càng lâu kẹo càng cứng.

Thời bao cấp, tìm cả chợ quê chỗ tôi chỉ có mấy bì kẹo chanh, mấy bì bánh tai heo thì kẹo cau bán được lắm. Ở gần chợ có một nhà chuyên làm kẹo cau bỏ mối cho khắp vùng. Còn nhà bác Nuôi chỉ làm mỗi ngày một giã kẹo cau đưa xuống ngã ba xóm bán cho người qua kẻ lại.

Học trò đi học ca trưa mùa lạnh tạt qua xóm mua mấy đồng kẹo cau nóng ăn chống đói. Đội đoàn đi cắt lúa, đi làm thủy lợi cũng mua mấy chục kẹo cau để ăn bữa lỡ. Cái kẹo cau thời bé dại ăn có khi mẻ cả răng mà vẫn thấy ngon.

Phi Tân
(Theo Doanh nhân Sài Gòn)

Similar Articles

Ủ Tết (Thì thầm lá hoa)

Vườn bà tôi ngày trước đầy hoa trái, bốn mùa xanh rợp lá cây, hầu

Nhớ những chuyến xe lam

Nhớ những chuyến xe lam

Hôm qua chú em họ đăng Facebook về những chiếc xe lam - một thời

Trong bóng dáng mệ quê

Trong bóng dáng mệ quê

Những ngày này Huế mưa, nhớ mạ thiệt nhiều, mà đi chợ càng nhớ hơn,

Lụt Huế

Lụt Huế

Khái niệm bốn mùa xuân, hạ, thu, đông với ông trời xứ Huế cho đến

Từ chợ quê đến chợ xứ kinh kỳ

Từ chợ quê đến chợ xứ kinh kỳ

Tôi từng là đứa con nít mê chuyện cổ tích và trò chơi bán đồ

Danh mục

Tìm kiếm:



Có thể bạn quan tâmclose