Văn hóa Huế | Homepage

Rau trong vườn nhà

🕔18.Oct 2018
Mùa hè nắng nỏ đất khô. Những loài rau trong vườn dần rụi hết. Chỉ còn lại hai loài rau mùi là vẫn sống khỏe đó là rau quế và rau chanh.Mạ trồng lác đác vài bụi rau chanh, quế hai bên thành giếng. Rau quế màu xanh đậm, mùi thơm cũng đậm ngon nhất là bóp với rau muống luột. Còn rau chanh có màu xanh nhạt, mùi thơm thanh có thoảng chút của vị chanh.
Hồi nhỏ, mỗi buổi sáng tôi vẫn thích ngắt vài ngọn rau chanh xoa lên tay và hít hà thật dễ chịu. Nhưng nhớ rau chanh là nhớ những món canh trưa mùa hè. Rau chanh nấu canh với cá me hoặc cá cơm tươi có vị rất riêng. Tôi nhớ hình như trồng rau chanh chỉ để nấu vái tô canh với cá vào mùa hè thôi. Rứa mà năm mô vườn nhà tôi vẫn có vài bụi rau chanh.

Bây chừ thì rau quế được trồng nhiều mang bán từng trẹt nhỏ để ăn với phở, làm rau sống. Rau chanh thì cũng chỉ lác đác vài bụi bên tường nhà, gần bờ rào. Tôi về nhà giỗ mạ nhìn bụi rau chanh vẫn xanh tươi trong cái khô rát của gió Lào thấy thương và thèm một bát canh cá cơm, cá me có mùi thơm của rau vườn, mùi nồng của biển…

Không như ở Huế rau ngổ được trồng thành ruộng để bán; quê mình rau ngổ mọc tự nhiên bên bờ ao, bờ ruộng lẩn trong lúa, trong cỏ nhưng mùi thơm thì rất riêng. Rau ngổ cũng không phổ biến trong các món ăn như hành, ngò hay rau răm. Nhưng có một món ăn rặt quê mùa mà nếu thiếu cái hương rau ngổ thì mất đi cả nửa phần ngon đó là món cánh môn sen…

Sau này, rau ngổ là loài rau không thể thiếu trong món lẩu cá lóc hay món lươn um nhưng trước đó rau ngổ đã có trong tô canh môn. Nghe một anh bạn sành ăn  nói rau ngổ phải hái vào sáng sớm, khi mặt trời mới hé, sương còn đọng trên ngọn, vị mới ngọt; chứ hái chiều hôm trước thì rau chát, hái buổi trưa thì rau đắng. Ừ mà hồi nhỏ do không để ý, chứ không riêng gì rau ngổ mà bất cứ loài rau nào để nấu ăn trong ngày mạ tôi đều ra vườn hoặc ra đồng hái vào buổi sớm cả.

Canh môn có màu nâu tím sóng sánh của váng mỡ, có hương thơm dìu dịu của rau ngổ, có vị ngọt mát lành tan ra nơi đầu lưỡi. Những bữa ăn thấy mạ nấu canh môn là mấy anh em đều vui vì được ăn canh sụp soạt thay cả cơm, thỉnh thoảng vớt được một củ môn nằm sâu dưới tô canh ăn bùi bùi, béo béo ngon chi lạ…

Bởi vậy, mỗi lần đi quán, nhìn cái nồi lẩu hay dĩa cá um có thêm mấy ngọn rau ngổ rắc trên mặt là tôi lại nhớ đến tô canh môn mạ nấu. Cái mùi thơm dễ chịu của loài rau ngổ đồng quê trong  tô canh môn mát lành thơm thảo…

Cây ném rất dễ trồng.Nhất là ở vùng đất cát. Hàng năm cứ  qua tiết hăm ba tháng mười là nông dân các làng quê xứ Huế bắt đầu trỉa hột ném. Làng tôi gần như nhà mô cũng trồng ném; nhà trồng nhiều thì cả mấy sào, nhà ít trồng thì cũng một hai vồng trong vườn đủ để ăn trong cả năm.

Ném cũng là loài cây dễ tính. Chỉ cần lên vồng, rải hột giống xuống đất đã tơi xốp, rồi ủ ít phân mục và rơm là xong. Chỉ khoảng một tuần lễ là cây ném hé mầm xanh nong  và nhanh chóng xanh vườn để rồi khoảng hơn một tháng là cho thu hoạch. Sức chịu đựng của ném cũng bền bỉ lắm. Mưa to gió lớn có làm rạp cả cây rồi thì ném cũng vươn mình  lên xanh tốt. Hồi trước, cây ném chủ yếu trồng ở vườn, ở ruộng. Sau này, nông dân các làng vùng đất cát đã mạnh dạn  đưa cây  ném lên trồng trên độn cát với số lượng lớn. Bây chừ thì cây ném trên cát đã  trở thành cây trồng hái ra tiền của người nông dân quê tôi…

Nhớ những ngày đông lạnh. Những khi vắng chợ, mạ vẫn thường chế biến hai món ăn qua ngày đó là ruốt kho ném hoặc canh ruốt nấu với lá ném.Nói là món tạm nhưng đó là những  món ăn có sẵn trong vườn nhà lại ngon cơm.Nói chung là ném phải có mặt trong tất cả các món ăn ở làng mình. Từ nấu canh, kho cá thịt, rim mắm đều phải có ném vô mới thấy đủ vị đủ màu. Có người ghiền ăn ném đến mức là luột cả cây và củ ném tươi chấm với nước mắm biến pha ớt bột  đặt trôi ăn ngon lành…

Phi Tân
(Theo TRT)

 

Similar Articles

Sinh hoạt văn hóa dân gian ở đình làng Tết Huế

Sinh hoạt văn hóa dân gian ở đình làng Tết Huế

Vui chơi giải trí sinh hoạt văn hóa dân gian, vào dịp tết đến xuân

Màu tết ở Đông Ba

Màu tết ở Đông Ba

Tết Nguyên đán đã đến gần. Những ngày này, cùng với tiết trời hửng nắng

Mưa Huế, lụt Huế

Mưa Huế, lụt Huế

Những ngày xa nhà làm quen với đời sinh viên ký túc xá, mưa Huế

Lụt Huế

Lụt Huế

Đêm nghe nước lên từng hồi. Từ Chi Lăng, Phú Hậu, An Hoà, Tây Lộc

Lụt Huế

Lụt Huế

Khái niệm bốn mùa xuân, hạ, thu, đông với ông trời xứ Huế cho đến

Danh mục

Tìm kiếm:



Có thể bạn quan tâmclose