Đuôi bò hầm đu đủ vườn xưa

Bây giờ thì từ đuôi bò người ta làm rất nhiều món ngon và hiện đại: đuôi bò nấu cà chua, đuôi bò sốt vang, đuôi bò hầm bạch quả, đuôi bò nấu mù tạt… Nhưng sao khi chạy xe ngoài đường dưới cơn mưa nặng hạt, gió từ mặt sông thổi vào lành lạnh, lại cứ nôn nao thèm tô đuôi bò hầm đu đủ quê mùa năm xưa của mạ.

Từ đuôi bò người ta làm rất nhiều món ngon. Ảnh: Internet

Ngày đó đuôi bò ngoài chợ bán khá nhiều, đu đủ thì ngay sau vườn nhà bao giờ cũng có vài cây sai trái, có thể hái bất cứ lúc nào. Người xưa nói “bò chết gặp khế rụng”, nhưng loài đu đủ thì lại rất “đa năng”, làm món ăn thì hợp với tất tần tật các loại xương, trong đó có xương bò, xương trâu, dù có cứng đến đâu khi hầm với đu đủ đều mềm rục hết.

Trời mưa lành lạnh, mạ đi chợ về giở cái rổ lót lá chuối xanh, đã thấy mấy khoanh đuôi bò chặt khúc tròn trịa nằm gọn trên lá. Mạ nói đứa mô ra sau nương hái cho mạ vài trái đu đủ. Mấy chị em trong nhà vỗ tay hoan hô, trời như ri ăn đuôi bò hầm đu đủ là ngon hết sảy. Mấy đứa con trai đi hái đu đủ, mấy đứa con gái ngồi coi mạ làm bếp để còn mai mốt học theo trổ tài nội trợ.

Cách của mạ làm món ni đơn giản: Đuôi bò mua về đã được cạo sạch, chặt thành từng khúc nhỏ, bấy giờ đem rửa sạch để ráo nước. Đun sôi nồi nước rồi cho đuôi bò vào luộc vài phút thì vớt ra, đổ nước đi, rửa sạch lại đuôi bò bằng nước lạnh (làm như thế để nồi hầm không có mùi bò gay gắt). Đu đủ rửa sạch, cắt miếng vừa ăn. Nếu có củ cà rốt thì cắt khoanh tròn cho đẹp.

Gừng để nguyên vỏ, hành củ bóc vỏ, rửa sạch; rồi đem cả hai nướng qua lửa, sau đó dùng một miếng vải sạch để bọc gừng, hành củ, hạt tiêu vào đó.

Bây giờ mới đến giai đoạn hầm kỹ. Cho đuôi bò và đu đủ cắt miếng vào nồi, đổ nước đầy, nêm các gia vị mắm, muối, bột ngọt… Cho túi vải bọc gừng, hành khô, hạt tiêu vào nồi hầm chung. Đun nồi hầm lửa lớn cho sôi rộn ràng, liên tục dùng vá vớt bọt, sau đó hạ lửa nhỏ và hầm cho đến khi đuôi bò chín mềm. Nếu cạn nước thì chêm thêm nước, nêm nếm lại gia vị cho vừa miệng.

Sau khi đuôi bò đã được hầm chín mềm, cho hành tây và rau răm vào, tắt bếp. Múc bò hầm đu đủ ra tô lớn, cho thêm hành ngò, vài lát ớt lên trên cho đẹp. Món này phải ăn nóng mới ngon, kèm với chén nước chấm là nước mắm gừng.

Đuôi bò hầm đu đủ chín mềm, cái vị thịt và quả hòa hợp nhau đem lại cái béo đậm đà và thơm ấm dậm, hòa với vị thơm cay của gừng, hạt tiêu, rau răm… chấm kèm với nước mắm gừng thì ăn là phải gật gù bởi ngon quá. Trời bên ngoài mưa bốc khói trên đường, bên trong nồi cơm bốc khói, nồi bò hầm bốc khói, mấy con mắt con nít hấp ha hấp hấy thì quả thế gian không có khung cảnh nào an bình hạnh phúc hơn. Ăn trong cái cảnh đó, trí nhớ khó quên, vị giác thấm đẫm vị đuôi bò được đu đủ hà hơi cho mà mềm, mà thơm, mà ngon, khiến cứ hễ trời mưa thì ai đã từng ăn rồi ắt phải nhớ nhung đến mức phải ghé chợ xem có còn cái khúc đuôi bò mô không. Song chợ bây giờ hiếm gặp xương đuôi bò, muốn ăn thì buổi sáng sớm ghé quầy thịt bên bờ nam cầu Bến Ngự, bao nhiêu thứ bò cái chi cũng có, nhưng phải sớm chứ sau 7 giờ sáng là đã hết hàng ngon …

Lại nhớ mạ vừa cùng các con gặm xương đuôi bò vừa giảng giải, theo đông y, thịt bò đuôi bò đều có vị ngọt, tính ấm, tác dụng bổ thận, ích khí dưỡng huyết, mạch gân xương… Bị chứng chân tay yếu mềm thì dùng đuôi bò hầm khoai sọ, món đó bổ khí huyết, lợi gân xương, ngoài ra còn trị chứng phong thấp nhức mỏi, khó ngủ. Muốn chữa tóc khô, rụng, bạc sớm thì dùng đuôi bò hầm hạt sen. Muốn chữa xương gãy mau liền thì lấy đuôi bò hầm củ sen, cà rốt, khoai môn. Món ni còn dùng tốt cho trẻ em còi xương…

Vừa nghe mạ nói, vừa nhai sần sật nếm cái giòn của da đuôi bò, cái tiếng sần sật như tiếng mưa rơi trên tấm bạt, cứ vọng mãi về sau…

Vũ Cầm
(Theo Báo Thừa Thiên Huế)