Văn hóa Huế

Không chỉ đơn thuần là những điểm đến mang nét đặc trưng đặc sắc mà các công trình người Hoa ở Huế còn là những điểm nhấn ấn tượng trên bản đồ du lịch và là di sản kiến trúc quý báu của xứ Cố đô.

Nhắc đến các công trình của người Hoa người ta thường nhớ về Sài Gòn hoặc Hội An, thế nhưng ít ai biết rằng xứ Huế cũng là nơi hội tụ nhiều công trình kiến trúc rất đẹp của người Hoa nhưng ít người biết đến. Công trình người Hoa ở Huế chủ yếu tập trung ở con đường Chi Lăng, nơi được mệnh danh là phố người Hoa của cố đô với những mảng màu xưa cũ.

Những ngôi chùa, hội quán của người Hoa tại Huế không hoành tráng về quy mô, nhưng vẫn vô cùng thu hút bởi những điểm nhấn về đường nét kiến trúc, hoạ tiết và màu sắc nổi bật đồng thời cũng là minh chứng cho một thời kỳ thương nghiệp phát triển huy hoàng tại mảnh đất cố đô.

1. Đền Chiêu Ứng

Chiêu Ứng Từ hay còn gọi là đền Chiêu Ứng chính là một công trình người Hoa ở Huế tiêu biểu nhất. Ngôi đền này được xây dựng từ năm 1887 với kiến trúc độc đáo thể hiện rõ nét văn hoá của người Hoa. Ngôi chùa tọa lạc trên khuôn viên 400m2 ở số 207 đường Chi Lăng với vẻ ngoài cực kỳ nổi bật, trang hoàng rất tinh xảo và lộng lẫy bởi tay nghề bậc thầy của những nghệ nhân đến từ vùng đảo Hải Nam của Trung Quốc, được biết các nguyên vật liệu để xây dựng Chiêu Ứng từ cũng được mạng từ Hải Nam sang.

Chiêu Ứng Từ được xây dựng rất kỳ công và mang đặc trưng kiến trúc Trung Hoa. Ảnh: @davitbekojpg

Tất cả các nguyên liệu xây dựng đền được mang từ Hải Nam sang. Ảnh: journeys_in_hue

Công trình được chăm chút đến từng chi tiết, hoa văn nhỏ nhất. Ảnh: journeys_in_hue

Ngoài nét độc đáo về kiến trúc thì gắn liền với ngôi đền này là một câu chuyện rất buồn mà mỗi khi nhắc lại bất cứ ai cũng cảm thấy ngậm ngùi. Dưới thời vua Tự Đức (1851) hai viên quan triều đình Chưởng vệ Phan Xích cùng Lang trung Tôn Thất Thiều đã nhẫn tâm sát hại 108 thương nhân người Hoa cướp tài sản sau đó trơ trẽn gửi sớ dâng vua xin xét thưởng vì vừa đánh được hải tặc.

Tuy nhiên, vua Tự Đức đã ra lệnh tra xét lại sự việc bại lộ, nhà vua quyết xử lăng trì với hai tên chủ mưu. Câu chuyện về 108 thương nhân người Hoa vắn số đã được lan truyền và dần dà với người Hoa đây là 108 vị anh hùng linh thiêng. Đến năm 1887 bang hội Hải Nam đã xin triều đình được xây dựng Chiêu Ứng Từ để thờ tự. Ngày nay ghé đền Chiêu Ứng du khách sẽ thấy chánh điện thờ 108 vị anh linh và cứ độ 16/6 Âm lịch người dân nơi đây sẽ làm lễ vía tưởng nhớ.

Gắn liền với đình Chiêu Ứng là câu chuyện rất buồn về 180 thương nhân người Hoa dưới thời vua Tự Đức. Ảnh: journeys_in_hue

2. Chùa Quảng Đông

Đây là ngôi chùa của bang Quảng Đông được xây dựng từ những năm cuối của thế kỷ 19, thờ Quan Công. Chùa mang những nét đặc trưng của các công trình kiến trúc Quảng Đông với cửa và hoành phi đỏ, chữ vàng và các hoạ tiết tinh xảo và bắt mắt. Nhiều du khách đã tìm đến công trình người Hoa ở Huế này để check-in bởi không gian cổ kính và nổi bật ấn tượng đậm chất văn hoá Trung Hoa.

Chùa Quảng Đông với phong cách chuẩn Trung Hoa cũng nằm trên đường Chi Lăng. Ảnh: imbrown.net

Du khách và người dân vẫn thường ghé thăm chùa Quảng Đông mỗi khi đến đường Chi Lăng. Ảnh:@chiennqp

3. Chùa Triều Châu

Chùa Triều Châu là công trình người Hoa ở Huế rất điển hình với quy mô bề thế toạ lạc ở địa chỉ  319 đường Chi Lăng. Đây chính là ngôi chùa cổ của người Hoa lớn và giàu có bậc nhất ở khu Gia Hội những năm trước 1975.

Chùa Triều Châu là ngôi chùa cổ Trung Hoa lâu đời ở Huế. Ảnh: Báo Kinh tế Đô thị

Chùa được xây dựng để thờ những vong linh xiêu bạt của bang Triều Châu. Chùa không có kiến trúc lộng lẫy và nổi bật nhưng vẫn có những nét độc đáo rất riêng về kiến trúc mang đặc trưng của người Hoa. Hiện tại những người gốc Hoa quanh khu vực Gia Hội hoặc du khách phương xa vẫn thường đến đây để xin xăm vào các dịp đặc biệt.

Dấu ấn kiến trúc Trung Hoa thể hiện rõ nét ở không gian ngôi chùa này. Ảnh: Tùng Lê

Công trình thu hút du khách bởi vẻ cổ kính, xưa cũ nhưng rất ấn tượng. Ảnh: imbrown.net

4. Chùa Phúc Kiến

Chùa Phúc Kiến tọa lạc ngay sát bên chùa Triều Châu ở địa chỉ 213 Chi Lăng tạo nên một tổ hợp công trình người Hoa ở Huế bề thế và nổi bật. Ngôi chùa này được xây dựng từ năm Tự Đức thứ 7 (1854).

Chùa Phúc Kiến có kiến trúc bề thế và nổi bật nhất ở trong các công trình kiến trúc Hoa ở Huế. Ảnh: Báo Kinh tế Đô thị

Kiến trúc của Chùa Phúc Kiến rất tráng lệ, uy nghi tuy nhiên diện mạo hiện tại đã được thay đổi nhiều so với những ngày đầu. Ngôi chùa này thờ Thiên Hậu, Thánh Mẫu tương truyền thì đây chính là hóa thân của Quan Thế Âm Bồ Tát, người đã có công giúp các thương nhân vượt mọi sóng gió trong những chuyến đi biển dài ngày.

Sắc màu kiến trúc Trung Hoa ở chùa Phúc Kiến rất ấn tượng . Ảnh: Phùng Lâm

5. Chùa Bà Hải Nam

Chùa Bà Hải Nam cũng là công trình người Hoa ở Huế nổi tiếng, chùa nằm ở góc đường Hồ Xuân Hương và Chi Lăng. Theo lịch sử lưu truyền thì những ngày đầu đến vùng đất Thuận Hóa, người Minh Hương chỉ là chùa Bà ở làng Minh Hương. Tuy nhiên sau đó họ lên khu Gia Hội và làm ăn phát đạt, từ đó xây dựng chùa Bà Hải Nam này.

Chùa bà Hải Nam nằm ở vị trí khá khiêm tốn trên đường Chi Lăng. Ảnh: Redsv.net

Khi chùa Chiêu Ứng chưa được xây dựng, 108 ngươi Hải Nam bị sát hại trên biển cũng đã được thờ tự ở đây. Kiến trúc chùa Bà cũng rất ấn tượng với hoành phi, câu đổi cổ kính. Người Hoa quanh khu vực vẫn đến đây để thăm cúng và dâng hương mỗi độ lễ tết.

Không gian bên trong của chùa Bà Hải Nam chủ yếu là các ban thờ. Ảnh: imbrown.net

6. Hội quán Quảng Triệu

Nhắc đến công trình người Hoa ở Huế hẳn không thể thiếu hội quán Quảng Triệu ở địa chỉ số  223 đường Chi Lăng, TP Huế. Đây là công trình được xây dựng bởi cộng đồng người Hoa khu vực Triệu Khánh bang Quảng Đông, Hội quán này thờ Quan Công, một vị tướng rất nổi tiếng trong lịch sử Trung Hoa và được xem như biểu tượng của tinh thần trượng nghĩa, hào hiệp và sự trung thành.

Hội quán Quảng Triệu nổi bật với tường vàng và hoành phi đề chữ Quốc Thái Dân An. Ảnh: VNAreaExpet

Công trình đến nay vẫn giữ được nét đặc trưng về kiến trúc , khu vực cổng có 4 chữ nổi bật là ” Quốc thái – Dân an”. Như hầu hết các công trình kiến trúc của người Hoa khác thì nơi đây có rất nhiều bức hoành phi và câu đối thể hiện ý nghĩa nhân sinh của con người qua nhiều thời kỳ.

Các công trình người Hoa ở Huế đều nằm ở khu vực Đông Nam của kinh thành, du khách đi từ chợ Đông Ba chỉ cần chạy xuống khu Gia Hội là đến được đường Chi Lăng. Với nét kiến trúc độc đáo vẫn được lưu giữ theo thời gian, các công trình kiến trúc của người Hoa trên đất Huế cho thấy sự đa dạng và phong phú về văn hoá và tín ngưỡng. Đến Huế chớ bỏ lỡ những công trình kiến trúc độc đáo này nhé.

Theo Luhanhvietnam.com.vn