Tết Đoan Ngọ ở Huế

Ở Huế mọi người ăn Tết Đoan Ngọ không thể thiếu thịt vịt và bánh tráng chè kê. Khi tôi thắc mắc vì sao ăn Tết Đoan Ngọ lại phải là những thức ăn ấy thì được bà nội tôi giải thích: thịt vịt có vị mát rất tốt cho cơ thể con người vào những ngày nắng nóng. Hạt kê tuy nhỏ nhưng chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn so với các ngũ cốc khác, chè kê có tác dụng bồi dưỡng khí huyết. Trời hè nắng nóng nên hai loại thức ăn này rất là tốt.

Theo chân mọi người ra chợ dịp mồng 5 tháng 5 mới cảm giác đông đúc hơn so với ngày thường. Hầu như mọi người đều mua vịt để ăn trong ngày này. Tiếng vịt kêu náo động khắp chợ tạo nên những âm nhộn nhịp, huyên náo hòa cùng tiếng người mua kẻ bán. Giá cả dịp Tết Đoan Ngọ rất phải chăng, phù hợp với mọi người đi chơ. Thịt vịt với giá dao động từ 120.000 nghìn đến 150.000 nghìn đồng/con, 10.000 nghìn đến 12.000 nghìn/lon kê; trái cây đặc trưng trong dịp Tết Đoan Ngọ là vải có giá 30.000 nghìn đồng/kg, mận có giá 22.000 nghìn đồng/kg.

Ngoài nét riêng về thức ăn vào dịp Tết Đoan Ngọ còn có những nghi thức đặc biệt như: rửa mặt, nhỏ (điểm) nước chanh và hái lá.

Mỗi gia đình chuẩn bị một chiếc thau bên trong có nước đã được bỏ thêm mấy lát chanh tươi, rồi mang ra giữa sân phơi chờ đồng hồ điểm giữa trưa thì rửa mặt cho mọi thành viên trong gia đình. Sau đó nhỏ một giọt nước chanh vào mắt, tôi cũng từng được bà nội nhỏ vào mắt như vậy. Dù mắt rất rát nhưng vui thích bởi tin rằng con người sẽ khỏe mạnh, mắt sáng hơn và không bị các bệnh về mắt nữa.

Sau nghi thức rửa mặt, nhỏ nước chanh thì mọi người bắt đầu đi hái lá. Theo bà nội tôi cho biết thì mọi người thường hái những loại như lá chanh, lá mít, lá sim, lá chè tàu, lá trầu, lá sả,… mỗi thứ một ít mang về rửa sạch phơi khô để dùng làm thuốc, hay đun lấy nước uống. Mọi người tin rằng hái những lá ấy và đem nấu uống vào ngày mùng 5 sẽ cho sức khỏe dồi dào và nhiều may mắn.

Cũng trong dịp này, người dân Cố đô Huế còn có một phong tục đặc sắc đó là “Tết sui gia”. Gia đình nhà trai sắm sửa lễ vật đến tặng nhà gái gồm cặp vịt, kê, đậu xanh và nếp. Điều này thể hiện sự gắn kết, chúc hạnh phúc và tràn đầy vui tươi giữa hai bên gia đình dành cho đôi bạn trẻ.

Xuân Đạt
(Theo TRT)