Văn hóa Huế

Bánh ướt thịt nướng có nhiều gia vị kèm theo

Ở Huế nhiều nơi bán món bánh này, nhưng bánh ướt Kim Long là nổi tiếng và được nhiều du khách trong và ngoài nước ưa chuộng nhất. Xa xa, thực khách đã bị hấp dẫn bởi một mùi thơm ngây ngất và quyến rũ. Thịt được nướng trên than hồng, nóng hôi hổi, vừa chín tới thì đem vào sử dụng ngay. Người bán sẽ đặt những miếng thịt giữa lá bánh, thêm rau sống, xà lách, dưa leo rồi cuộn lại, cẩn thận một chút để phần nhân bánh không bị lộ ra ngoài, chỉ thấp thoáng, ẩn hiện một màu vàng nâu, xanh xanh.

Bánh dùng kèm với nước mắm ngọt hay nước lèo beo béo đều rất hấp dẫn. Nước lèo là một loại “nước sốt” đặc trưng của Huế, có màu nâu vàng, hơi sền sệt, là sự kết hợp giữa bột mì, nước tương đậu nành, đậu phụng, hạt mè và một chút gia vị. Ai hảo cay thêm chút ớt tươi xắt nhỏ bánh càng thêm bắt vị.

Bánh đơn giản là một biến tấu của bánh ướt Huế, chỉ một dĩa bánh là đủ cho một bữa ăn dinh dưỡng, có tinh bột (bột gạo), chất đạm (thịt heo) và rau xanh. Bánh gồm hai phần: phần bánh ướt và phần thịt nướng. Bánh ướt được làm từ bột gạo truyền thống, dùng ngon nhất khi mới làm xong, còn ấm nóng, mỏng nhẹ nhưng vẫn có độ dai và săn chắc. Thịt đem nướng thường là thịt ba chỉ, sau khi được tẩm ướp với tỏi, đường, sả, nước mắm, dầu ăn… (thêm bớt tùy vào tay người làm) thì kẹp vào vỉ, nướng trên than. Thịt nướng khéo sẽ có màu vàng nâu, không bị cháy, hơi ướt nhẹ và “thơm nức mũi”. Nướng thịt là công đoạn phức tạp nhưng cũng thú vị nhất khi làm món ăn này.

Thường thì quán sẽ bán thêm nhiều món ăn hấp dẫn khác như bún thịt nướng, bún mắm nêm, bánh ướt thịt heo… tha hồ cho thực khách lựa chọn. Không khí những hàng đồ nướng thì vẫn luôn như vậy, rộn ràng, tấp nập và ấm cúng theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Bánh ướt thịt nướng là loại bánh bình dân, chưa đến 25 ngàn một dĩa, ăn tầm tám, chín cái là no căng, dù miệng vẫn còn thòm thèm nhưng cái bụng không thể chứa thêm bởi nguyên liệu làm bánh đều khá khó tiêu.

Bánh ướt thịt nướng ăn bữa chính hay bữa lỡ đều được, bánh no lâu, dễ ăn lại dễ làm. Tuy không phải là món ăn nức tiếng xa gần, được nhiều bạn bè quốc tế nhớ mặt đặt tên như bún bò, bánh lọc, cơm hến, chè cung đình… nhưng bánh vẫn luôn có chỗ đứng đặc biệt trong lòng những người con xứ Huế. Nhà thơ Võ Quê từng có một bài thơ ca ngợi món bánh dân dã và “dễ thương” này:

“Kim Long tỏa khói chiều thơm
Thịt em nướng đã ướp hương đậm đà
Bánh ướt dẻo trắng mượt mà
Đón mừng thực khách gần xa xót lòng”.